۵ تکنیک رانندگی در گل و باتلاق برای خودروهای آفرود

رانندگی در گل و باتلاق یکی از هیجان‌انگیزترین بخش‌های آفرود محسوب می‌شه، اما اگه تکنیک‌های درستی بلد نباشی، می‌تونه تبدیل به یه دردسر واقعی بشه. خیلی از راننده‌های آفرود وقتی وارد یه مسیر گل‌آلود می‌شن، بدون داشتن آمادگی و تجهیزات مناسب، توی گل گیر می‌کنن و هم خودشون و هم خودروشون رو به زحمت می‌ندازن.

دلیلش هم اینه که برخلاف جاده‌های معمولی، رانندگی توی گل نیاز به مهارت، شناخت رفتار خودرو و البته ابزارهای کمکی داره. اگه این تکنیک‌ها رو بلد باشی، می‌تونی بدون دردسر از مسیرهای گل‌آلود عبور کنی و از تجربه‌ی آفرود لذت ببری.

چگونه در گل و لای گیر نکنیم؟

یکی از اولین چیزهایی که باید بدونی اینه که چطور اصلاً از گیر کردن توی گل جلوگیری کنی. وقتی وارد یه مسیر گلی می‌شی، نباید مثل جاده‌های خشک رانندگی کنی. باید همیشه با سرعت کنترل‌شده حرکت کنی و از تغییرات ناگهانی توی گاز و ترمز پرهیز کنی.

اگه خیلی تند بری، ممکنه لاستیک‌ها توی گل لیز بخورن و کنترل ماشین از دستت خارج بشه. از طرفی، اگه بیش از حد آهسته حرکت کنی، ممکنه قدرت لازم برای عبور از گل رو نداشته باشی و توی زمین گیر کنی.

یکی دیگه از تکنیک‌های مهم اینه که همیشه مسیر مناسب رو انتخاب کنی. گل و باتلاق معمولاً توی قسمت‌های پایین‌تر زمین تشکیل می‌شن، پس همیشه سعی کن از مسیرهایی حرکت کنی که کمی بلندتر هستن یا جای رد لاستیک بقیه خودروها مشخصه.

این رد لاستیک‌ها معمولاً نشون می‌دن که یه ماشین دیگه از اون مسیر با موفقیت عبور کرده، پس احتمال گیر کردن کمتره. اما اگه ببینی که یه ماشین دیگه همون‌جا گیر کرده یا رد لاستیک‌ها خیلی عمیق شدن، بهتره مسیر دیگه‌ای رو امتحان کنی.

همچنین، قبل از ورود به گل و لای، بهتره فشار باد لاستیک‌ها رو کمی کم کنی و از دنده‌ی مناسب استفاده کنی که توی بخش‌های بعدی درباره‌شون بیشتر توضیح می‌دیم. این کار باعث می‌شه که سطح تماس لاستیک با زمین بیشتر بشه و ماشین راحت‌تر روی گل حرکت کنه. در نهایت، همیشه تجهیزات کمکی مثل وینچ، تسمه‌ی بکسل و تخته‌ی ضد گیر کردن همراه داشته باشی تا اگه گیر کردی، راهی برای بیرون اومدن داشته باشی.

بهترین لاستیک برای مسیرهای گلی

لاستیک‌های معمولی شهری اصلاً برای رانندگی توی گل طراحی نشدن، چون آج‌های اون‌ها خیلی صاف هستن و گل و لای رو نمی‌تونن به خوبی از خودشون خارج کنن. اگه با این لاستیک‌ها وارد مسیر گلی بشی، احتمال گیر کردن خیلی بالاست، چون لاستیک نمی‌تونه چسبندگی لازم رو ایجاد کنه و فقط روی سطح گل لیز می‌خوره.

بهترین نوع لاستیک برای مسیرهای گلی، لاستیک‌های مخصوص آفرود با آج‌های بزرگ و فاصله‌دار هستن که بهشون لاستیک‌های Mud Terrain (MT) می‌گن.

این لاستیک‌ها طوری طراحی شدن که گل و لای بهشون نچسبه و به راحتی از داخل آج‌ها خارج بشه. وقتی لاستیک بتونه سطح تمیزی داشته باشه، بهتر می‌تونه به زمین بچسبه و باعث می‌شه که ماشین روی گل شناور نشه. بعضی از لاستیک‌های MT حتی دیواره‌های مقاوم‌تری دارن که توی شرایط سخت هم دوام میارن و راحت پنچر نمی‌شن.

اگه زیاد توی مسیرهای گلی رانندگی نمی‌کنی و می‌خوای یه لاستیک داشته باشی که هم توی جاده و هم آفرود عملکرد خوبی داشته باشه، می‌تونی از لاستیک‌های All Terrain (AT) استفاده کنی. این لاستیک‌ها ترکیبی از عملکرد جاده‌ای و آفرودی دارن، اما اگه قرار باشه توی مسیرهای خیلی گل‌آلود حرکت کنی، MT گزینه‌ی بهتریه.

اگه این موضوع براتون جالب بود، حتماً اشتباهات رایج در خرید تجهیزات آفرود رو هم یه نگاهی بندازید، ضرر نمی‌کنید!

نحوه تنظیم گاز و دنده در باتلاق

یکی از اشتباهات رایج راننده‌های آفرود اینه که وقتی ماشین توی گل می‌افته، گاز رو تا ته فشار می‌دن تا ماشین رو بیرون بیارن. این کار معمولاً نتیجه‌ی عکس داره، چون باعث می‌شه لاستیک‌ها بیشتر توی گل فرو برن و ماشین عمیق‌تر گیر کنه. بهترین روش اینه که گاز رو نرم و تدریجی فشار بدی تا ماشین بتونه کم‌کم حرکت کنه.

انتخاب دنده‌ی مناسب هم خیلی مهمه. معمولاً برای حرکت توی گل باید از دنده‌های سبک‌تر استفاده کنی. دنده‌ی یک و دو توی حالت چهارچرخ محرک (4WD) بهترین گزینه‌ست. این دنده‌ها قدرت بیشتری ایجاد می‌کنن و باعث می‌شن ماشین بدون فشار زیاد از گل عبور کنه. اگه از گیربکس اتوماتیک استفاده می‌کنی، بهتره ماشین رو روی حالت Low Gear (L یا 1 و 2) قرار بدی تا دور موتور بالا بمونه و ماشین قدرت کافی داشته باشه.

یه نکته‌ی دیگه هم اینه که وقتی ماشین توی گل گیر می‌کنه، به جای اینکه مدام گاز بدی، سعی کن با حرکت دادن فرمون به چپ و راست یه راه برای خروج لاستیک‌ها باز کنی. این کار می‌تونه به لاستیک‌ها کمک کنه که یه سطح محکم‌تر پیدا کنن و راحت‌تر از گل خارج بشن.

کاهش فشار باد لاستیک؛ بله یا نه؟

کم کردن فشار باد لاستیک‌ها یکی از تکنیک‌های حرفه‌ای آفرود برای عبور از مسیرهای گلیه. وقتی فشار باد لاستیک رو کاهش می‌دی، سطح تماس لاستیک با زمین بیشتر می‌شه و این باعث می‌شه که ماشین بهتر روی گل حرکت کنه. این روش توی شن و ماسه هم خیلی کاربرد داره، اما باید حواست باشه که بیش از حد باد رو خالی نکنی، چون ممکنه لاستیک از رینگ خارج بشه.

بهترین فشار باد برای رانندگی توی گل معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ PSI هست، اما بسته به وزن ماشین و نوع لاستیک، این مقدار می‌تونه تغییر کنه. اگه گل خیلی عمیق باشه، می‌تونی فشار رو کمتر هم کنی، ولی حتماً بعد از عبور از مسیر گلی، فشار باد رو دوباره به مقدار استاندارد برگردونی تا روی آسفالت دچار مشکل نشی.

چگونه خودرو را از گل خارج کنیم؟

اگه با وجود رعایت همه‌ی نکات، ماشینت توی گل گیر کرد، نگران نباش. اولین کاری که باید بکنی اینه که دست از گاز دادن بی‌هدف برداری. هر چقدر بیشتر گاز بدی، لاستیک‌ها بیشتر فرو می‌رن و بیرون آوردن ماشین سخت‌تر می‌شه.

سعی کن با حرکت دادن فرمون، یه سطح محکم پیدا کنی یا از تخته‌ی ضد گیر کردن زیر چرخ‌ها استفاده کنی. اگه تجهیزات کمکی مثل وینچ داری، می‌تونی از یه درخت یا ماشین دیگه برای بیرون کشیدن خودرو کمک بگیری. اگه هیچ کدوم از این روش‌ها جواب نداد، آخرین راه اینه که از یه خودرو دیگه بخوای کمکت کنه و با تسمه‌ی بکسل ماشین رو بیرون بکشه.

تجهیزات ضروری برای رانندگی در گل

رانندگی در گل و باتلاق بدون تجهیزات مناسب مثل ورود به منطقه‌ای ناشناخته بدون نقشه است. حتی باتجربه‌ترین راننده‌های آفرود هم ممکنه توی مسیرهای گلی گیر کنن، پس همیشه باید ابزارهای لازم برای مواجهه با چنین شرایطی رو همراه داشته باشی. یکی از مهم‌ترین تجهیزات، لاستیک‌های مخصوص آفرود هستن.

لاستیک‌های معمولی شهری نمی‌تونن گل و لای رو از خودشون دفع کنن، در حالی که لاستیک‌های Mud Terrain یا AT با آج‌های بزرگ و فاصله‌دار، چسبندگی بهتری روی زمین‌های نرم ایجاد می‌کنن. همراه داشتن کمپرسور باد هم خیلی مهمه، چون ممکنه نیاز باشه فشار باد لاستیک‌ها رو برای مسیرهای گلی کم کنی و بعد از عبور از مسیر، دوباره بادشون رو تنظیم کنی.

یکی دیگه از تجهیزات ضروری، تخته‌های ضد گیر کردن هستن. این تخته‌ها معمولاً از جنس پلاستیک فشرده یا فلز ساخته شدن و روی سطح گل قرار می‌گیرن تا چرخ‌ها بتونن روی اون‌ها اصطکاک ایجاد کنن و ماشین رو به حرکت دربیارن.

در کنار این‌ها، بیل تاشو هم یه وسیله‌ی ساده ولی خیلی کاربردیه. با استفاده از بیل، می‌تونی گل و لای اطراف چرخ‌ها رو کنار بزنی و مسیر خروج رو باز کنی. داشتن یک جفت دستکش مناسب هم بهت کمک می‌کنه که بدون کثیف کردن دستات، از ابزارها استفاده کنی.

تسمه‌های بکسل، وینچ، جک آفرودی و یک چراغ‌قوه‌ی قوی هم جزو تجهیزاتی هستن که همیشه باید همراه داشته باشی. تسمه‌ی بکسل برای مواقعی که نیاز به کمک گرفتن از یه ماشین دیگه داری عالیه. وینچ برای زمانی که نیاز داری ماشین رو از یه باتلاق عمیق بیرون بکشی، خیلی کارآمده. جک آفرودی هم می‌تونه بهت کمک کنه که اگه لازم شد، لاستیک یا قطعات دیگه‌ی خودرو رو در شرایط سخت تعویض کنی. همه‌ی این وسایل باعث می‌شن که توی مسیرهای گلی آماده باشی و اگه مشکلی پیش اومد، بتونی راحت‌تر ازش عبور کنی.

هنوز کلی چیزای جالب‌تر تو راهنمای خرید و نصب سپر فلزی آفرودی + مزایا و معایب منتظر شماست، از دستشون ندید.

مزایای سیستم 4WD در باتلاق

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که یه خودروی آفرود برای حرکت توی مسیرهای گلی نیاز داره، سیستم چهارچرخ محرک یا 4WD هست. خودروهای دیفرانسیل جلو یا عقب، قدرت رو فقط به دو چرخ منتقل می‌کنن، اما وقتی زمین نرم و لغزنده باشه، این باعث می‌شه که چرخ‌های متحرک روی سطح گل بچرخن و ماشین گیر کنه. 4WD این مشکل رو برطرف می‌کنه، چون نیروی موتور رو بین چهار چرخ تقسیم می‌کنه، و هر کدوم از چرخ‌ها می‌تونن در شرایط مناسب، قدرت کافی برای حرکت رو داشته باشن.

مزیت دیگه‌ی 4WD اینه که باعث می‌شه ماشین کنترل بهتری روی مسیر داشته باشه. وقتی توی گل و لای رانندگی می‌کنی، لاستیک‌ها ممکنه به‌راحتی چسبندگی خودشون رو از دست بدن و باعث شن که ماشین سر بخوره. اما وقتی هر چهار چرخ درگیر باشن، کشش بهتری روی زمین ایجاد می‌شه و ماشین راحت‌تر می‌تونه مسیر خودش رو حفظ کنه. مخصوصاً توی سربالایی‌های گلی یا زمین‌های ناهموار، استفاده از 4WD باعث می‌شه که ماشین بدون نیاز به گاز دادن بیش از حد، از مسیر عبور کنه.

بعضی از ماشین‌های آفرود، سیستم 4WD کمکی دارن که بهش 4WD Low گفته می‌شه. این سیستم گشتاور بیشتری به چرخ‌ها می‌فرسته و باعث می‌شه که ماشین حتی توی شرایط خیلی سخت مثل گل‌های عمیق، باتلاق یا زمین‌های سنگلاخی، بدون نیاز به افزایش دور موتور، از مسیر عبور کنه. استفاده از این حالت باعث می‌شه که ماشین بدون فشار زیاد به موتور، بهترین عملکرد رو داشته باشه و احتمال گیر کردنش خیلی کمتر بشه.

وینچ و ابزارهای نجات در گل و لای

وقتی توی مسیرهای گلی گیر می‌کنی، یکی از بهترین راه‌های نجات، استفاده از وینچ هست. وینچ یه دستگاه موتوریه که یه کابل فولادی یا مصنوعی داره و می‌تونه ماشین رو از شرایط سخت بیرون بکشه. این وسیله معمولاً روی سپر جلوی خودرو نصب می‌شه و برای استفاده ازش باید کابل رو به یه نقطه‌ی اتکا مثل یه درخت یا یه ماشین دیگه متصل کنی. بعد از فعال کردن وینچ، ماشین کم‌کم از گل بیرون کشیده می‌شه. این روش یکی از ایمن‌ترین و موثرترین راه‌ها برای نجات خودرو از گل و باتلاق محسوب می‌شه.

اما وینچ تنها راه نجات نیست. اگه به درخت یا یه ماشین دیگه دسترسی نداشته باشی، تسمه‌ی بکسل یکی از سریع‌ترین و ساده‌ترین راه‌ها برای بیرون آوردن ماشین از گل هست. یه خودروی دیگه باید به کمک بیاد و با استفاده از یه تسمه‌ی قوی، ماشین گیر کرده رو بیرون بکشه. البته این کار باید با دقت انجام بشه، چون اگه خودروی نجات‌دهنده خیلی سریع یا با فشار زیاد بکسل کنه، ممکنه باعث آسیب دیدن شاسی یا سپر ماشین بشه.

یکی دیگه از ابزارهای نجات، تخته‌های ضد گیر کردن هستن. این تخته‌ها معمولاً از پلاستیک فشرده یا فلز ساخته شدن و برای ایجاد سطح اصطکاکی زیر لاستیک‌ها قرار داده می‌شن. اگه توی گل گیر کردی، قبل از هر چیز باید گل و لای دور چرخ‌ها رو کنار بزنی و بعد این تخته‌ها رو زیر لاستیک‌ها قرار بدی. با یه گاز کنترل‌شده، ماشین می‌تونه روی این تخته‌ها حرکت کنه و از گل خارج بشه.

تکنیک‌های کنترل فرمان در گل

یکی از چیزهایی که توی رانندگی در گل باید خیلی بهش توجه کنی، نحوه‌ی کنترل فرمونه. توی جاده‌های معمولی، چرخوندن فرمون باعث می‌شه که لاستیک‌ها به راحتی مسیر ماشین رو تغییر بدن، اما توی گل، لاستیک‌ها ممکنه چسبندگی کافی نداشته باشن و فقط روی سطح گل سر بخورن. این یعنی اگه درست فرمون نگیری، ممکنه ماشین به سمتی که می‌خوای نره و حتی گیر کنه.

یکی از نکات مهم اینه که فرمون رو نباید ناگهانی بچرخونی. اگه یه‌دفعه فرمون رو زیاد به چپ یا راست بدی، ممکنه لاستیک‌ها توی گل بچرخن ولی ماشین حرکت نکنه. باید کم‌کم و با دقت فرمون رو تنظیم کنی و همراه با اون، میزان گاز رو هم مدیریت کنی. اگه حس کردی ماشین داره به یه سمت کشیده می‌شه، به جای اینکه فرمون رو خیلی بچرخونی، سعی کن با حرکات نرم و یکنواخت، مسیر ماشین رو اصلاح کنی.

یکی دیگه از تکنیک‌های مهم اینه که موقع رانندگی توی گل، فرمون رو کاملاً محکم نگه داری. اگه ماشین به‌طور ناگهانی روی یه سطح ناهموار حرکت کنه یا یه چرخ توی یه چاله‌ی گل‌آلود بیفته، ممکنه فرمون از دستت در بره. باید همیشه حواست به مسیر باشه و فرمون رو کنترل کنی تا ماشین توی مسیر درست بمونه.

مراقبت از خودرو پس از آفرود گلی

بعد از اینکه از یه مسیر گلی عبور کردی، اولین کاری که باید انجام بدی اینه که ماشین رو کامل بشوری، مخصوصاً قسمت‌های زیر بدنه. گل و لای می‌تونه توی سیستم تعلیق، ترمزها و زیر شاسی جمع بشه و به مرور زمان باعث زنگ‌زدگی یا آسیب دیدن قطعات بشه. استفاده از فشار آب قوی برای تمیز کردن این قسمت‌ها خیلی مهمه.

علاوه بر شستن ماشین، باید روغن‌ها و مایعات خودرو رو هم چک کنی. رانندگی توی گل ممکنه باعث بشه که گل و آب وارد دیفرانسیل یا گیربکس بشه و اگه این اتفاق بیفته، می‌تونه باعث خرابی قطعات بشه. بهتره بعد از هر آفرود، سطح روغن دیفرانسیل و گیربکس رو بررسی کنی و در صورت نیاز اون‌ها رو تعویض کنی.

در نهایت، لاستیک‌ها رو بررسی کن و اگه بادشون رو کم کرده بودی، دوباره به فشار استاندارد برگردون. ترمزها رو هم چک کن، چون ممکنه گل و لای بین دیسک‌ها گیر کرده باشه و باعث کاهش قدرت ترمزگیری بشه. این کارها باعث می‌شن که ماشین همیشه آماده‌ی یه آفرود دیگه باشه.